El yazısı bir yazmanın tozlu, rengi solmuş yapraklarından, rutûbet kokulu kitapların eski püskü sayfalarından süzülerek günümüze ulaşan yâhut beyaz sakallarını sıvazlayan aksi görünüşlü bir ihtiyarın, vakur sîmâsını mütebessim bir ifâdeyle yumuşatarak anlattığı, efsanevî aşk masallarının talihsiz erkek kahramanları, hep sevgiliye kavuşma şansını engelleyen açmazlarla yüzleşmek zorunda kalmışlardır. Bu açmazlar karşımıza, Ferhat ile Şirin’de kötü kâlpli, kıskanç bir Sultan, Kerem ile Aslı’da Aslı’nın en ufak hoşgörülü tavır zerresinden nasip almamış zâlim baba, haydi biraz daha küresel bakalım, Romeo ve Juliet’te aileler arası iflâh olmaz amansız bir düşmanlık olarak çıkar. Bu hikâyelerin biz Doğu toplumlarınca şüphesiz en meşhûru olan Leyla ile Mecnun’da ise sorun tamamen farklıdır. Farkı oluşturan durum diğer kahramanların problemlerinin dışarıdan üretilen ve kendilerinin ruhî durumlarından kaynaklanmayan mânialar oluşturması iken, Mecnun’un tüm problemi bizzat “Mecnun” olma hâli olarak özetlenebilecek ve tamâmen kendisinden kaynaklanan bir engellilik durumunda düğümlenmiştir. Hikâyenin başında elbette diğer hikâyelerde olduğu gibi Kays’ı Mecnun hâline getirecek sancılı bir ayrılık söz konusudur. Ve bu ayrılık diğer bahtsız kader arkadaşlarıyla aynı şartlara tâbidir. Leyla’nın ailesi kızlarının Kays’la yakınlaşmasından tedirginlik duymuşlardır. Endişeleri Leyla’nın adının çıkabilecek olmasıdır. Kays’la görüşmesini engellemek amacıyla Leyla’yı okuldan almaları Kays’ı diğer kader ortaklarıyla en azından sevgili ile ayrı düşme noktasında eşitliyor kabûl; ama Kays’ın problemi diğer örneklerdeki gibi aşılamaz ve maddî temellere dayalı bir engel değildir. Yâni örneğin Kays, Ferhat gibi bir dağı delmek zorunda değildir – gerçi Ferhat bu aşılamaz engeli aşarak beni zor durumda bırakıyor- ya da Kerem gibi diyar diyar kayıp sevgilisini aramakla sınanmaz. Evet, can yakıcı, ıstıraplı bir ayrılık söz konusudur ama bu Arapça “firak” kelimesiyle karşılanabilecek türden imkânsız bir ayrılık değildir.
Bunu, Kays yeni yeni çöle düşmüş, Mecnun olmaya henüz adım atmışken, babasının, oğlunun düzelebileceği umuduyla Leyla’yı babasından istemesinden biliyoruz.
Görüşme tahmin edildiği gibi gergin geçmez, aksine âilenin talebi son derece nâzik ve mâkuldür. Kays’ın âilesi Leyla’nın âilesiyle gerek itibar gerek varsıllık noktasında müsâvîdir. Kızlarını böyle mûteber bir aileye vermekten şeref duyacaklardır. Lâkin Kays’ın divânece tavırları dilden dile yayılmaya başlamıştır. Delikanlı bu endişe verici hâlden kurtulduğu takdirde bu izdivâcı onaylamamak için hiçbir sebep yoktur. Hikâyenin kırılma anı işte tam da burasıdır. Mecnun’un tek bir şarta uyması yeterlidir: Tekrar Kays olmak. Her şey ne kadar da kolaymış Tanrım! Ama bu mâkul talebi çöle yavaş yavaş uyum sağlamaya başlayan Mecnun’a ilettiğimizde beklemediğimiz bir cevap alıyoruz: Mecnun hâlinden memnundur ve değişmeyecektir. Burada durmalıyız. Elbette ki hikâye evlendiler çocukları oldu şeklinde devam edemezdi. Etse bile bu muhtemelen bizleri pek de ilgilendirmeyecekti. Peki, ama aslında divânece hareketlerine bir süre ara vermesi ya da düzelmiş rolü yapması bile yetecekken, Leyla’ya kavuşma ihtimâlini tercih etmeyen Mecnun’un bu tuhaf seçimini sorgulamamalı mıyız gerçekten? Diğerleriyle Mecnun’u ayıran ayrım işte tam da burasıdır. Diğerleri önlerine çıkan maddî engelleri, bir şekilde aşmaya çalışıyor, uğraşıyor didiniyorken Mecnun’un aşması gereken engel Mecnun’un ta kendisidir. Diğerleri bir şekilde kaderin onlara ördüğü tuzaklarla mücadele ederken, Kays Mecnun’a dönüşerek aslında birkaç cılız hamleyi saymazsak basbayağı Leyla için mücadele etmemeyi tercih edecektir. Diğerleri, sevgilinin gözlerini bir kere daha görebilmek uğruna kendilerinden çok daha büyük güçlere hatta doğaya bile meydan okurken; Mecnun kendisini, Leyla’nın varlığı gibi yokluğunun da sâdece bir dekor olduğu kendi iç savaşına mekân olacak çöllere atacaktır.
[vc_cta h2=”Yazının devamı Ayarsız dergisinde” style=”3d” add_button=”right” btn_title=”Abonelik Formu” btn_style=”3d” btn_shape=”square” btn_color=”danger” btn_link=”url:http%3A%2F%2Fayarsiz.net%2Fabonelik-formu%2F|||”]Ayarsız dergisini kitapçılardan edinebilir veya Abonelik formunu doldurarak adresinize getirtebilirsiniz.[/vc_cta]
